Sartu
  • izan HITZAKIDE
  • nor gara
  • zozketak
  • eskaintzak
  • denda
  • hemeroteka
  • Albisteak
    • Gaiak
      • Aisia
      • Ekonomia
      • Euskara
      • Gizartea
      • Hirigintza
      • Ingurumena
      • Jaiak
      • Kirola
      • Kultura
      • Politika
      • Udala
      • Orokorra
    • Herriak
      • Hondarribia
      • Irun
    • Generoak
      • Albisteak
      • Editorialak
      • Elkarrizketak
      • Erreportajeak
      • Iritzia
      • Kronikak
      • Publirreportajeak
  • Agenda
    • Zerrenda
    • Hilabetea
    • Agendan parte hartu
  • Zozketak
  • Multimedia
    • Argazkiak
    • Bideoak
  • Eskaintzak
  • Denda
  • Nor gara
  • Argitalpen politika
  • Aniztasun politika
  • Pribatutasun politika
  • Cookieak
  • izan HITZAKIDE
  • nor gara
  • zozketak
  • eskaintzak
  • denda
  • hemeroteka
Sartu

[Erreportajea] Paseo bat Irundik memoriaren betaurrekoak jantzita

Irun
AisiaPolitika

1936ko gerran eta gerraondoan hirian zer gertatu zen hobeto ezagutzeko triptiko bat argitaratu du Nicolas Gerendiain elkarte errepublikanoak, hiri erdigunetik ibilbide bat eginez.

Nazioarteko zubia, 36ko gerran.
2021/10/01
Aizpea Amas Agirre

Udaletxea, Urdanibia plaza, Stadium Gal… Irundar batek egunero edo sarritan, behintzat, ikusten dituen tokiak dira. Toki horiek eta beste batzuk, ordea, oroimenaren betaurrekoak jantzita egiteko proposamena luzatu du Nicolas Gerendiain elkarte errepublikanoak, Memoriaren ibilbidea: Irun, gerra eta gerraondoa triptikoaren bidez.

Triptikoaren batera 1936ko gerran eta gerraondoan hirian zer gertatu zen hobeto ezagutzeko aukera izango dute bisitariek. Oraingo honetan HITZA izan da bisitaria, eta ibilbidearen lehen pausoak Marijo Noges elkarte errepublikanoko kidearekin egin ditu.

Luis Marianoko turismo bulegoa izan da irteera puntua. Zabaltza plaza parez pare du bisitariak, eta plazaren atzealdean dago lehen interes puntua: Zentro Errepublikanoa. “Oso garrantzitsua izan zen. Herritarrak hornitzeaz eta familiei laguntzeaz arduratzen zelako”, azaldu du Nogesek. Orduan Pi I Margall deitzen zen plaza, eta errepublikaren ikur bihurtzearekin batera, bonbardaketa batean suntsitua izan zen. Gerora, berriro eraiki zuten egun duen itxura hartuz.

Hurrengo geldialdia, Colon pasealekuaren beste aldean dago: Irungo Kasinoa. 1936ko gerran garraioa antolatzeko komisaria bihurtu zen eraikina. Gerran zutik iraun zuen eraikin bakarrenetakoa izan zen. Pauso batzuk atzera eginez, Luis Marianoren eskultura dago. Nogesek abeslaria gogora ekarri du, ihes egin behar izan baitzuen, gerra zela eta.

HITZAk bere ibilbidea hortxe bukatu du, baina, oraindik, beste sei gune falta dira bisitatzeko. Horietan lehenengoa udaletxea da. Fronte Popularrak antolatzeko erabili zuen eraikina. Defentsa Batzordea eratu zuten, eta hiriko zuzendaritza politiko, ekonomiko, sozial eta finantzarioa bere gain hartu zituen, 1936ko irailaren 4ra arte. Handik Pilar ikastetxera darama ibilbideak, gerra-komisariotza izan zena. Bidea zuzen jarraituz, Iparralde etorbidetik, Nazioarteko zubira iritsiko dira bisitariak. Zer esanik ez dago zubi honek gerran izan zuen garrantziaz, ehunka lagunek erabili baitzuten ihes egiteko. Nogesek, ordea, bueltatu zirenak izan ditu gogoan, eta hurrengo interes puntuarekin lotu du: Stadium Gal. “Itzultzen zirenentzako kontzentrazio esparrua izan zen”.

Azken bi geltokiak Olaberria erreka eta Urdanibia plaza dira: 1942 eta 1944 artean 200dik gora presoren artean kanalizatu zuten erreka. Eta Urdanibia plaza betidanik irundarren topaleku eta “bihotza” izan dela esan du Nogesek, gerraondoan kasu: kontzentrazio guneetatik aske uztean, hara ematen zituzten senideekin elkartzeko.

Ezagutzea, helburu
Nicolas Gerendiain elkartearen helburua iragana ezagutaraztea da. Horregatik, triptikoaren 1.000 ale argitaratzeaz gain —turismo bulegoan eta interes puntuetan egongo dira—, bisita gidatuak egingo dituzte Mertxe Trancheren eskutik. Eskoletara ere zabaldu nahi dute egitasmoa. “Orainalditik lehenaldira jauzi egin nahi dugu, eta bide batez, garai hartako irundarrei omenaldi bat egin”, ondorioztatu du Nogesek.

Azken berriak

Harpidetu zaitez gure buletin irekira!
Astekarko eduki nagusiak, asteko albiste ikusienak, martxan ditugun zozketa eta egitasmoak, asteburuko egitarauen agenda eta askoz gehiago!
Ostiralero zure posta elektronikoan.

Harpidetu

Datuak ondo jaso dira. Eskerrik asko.

Izen-abizenak eta posta elektronikoa sartu behar dira.

Posta elektronikoak ez du formatu zuzena.

Arazo bat gertatu da eta ezin izan da izena eman. Jarri gurekin harremanetan mesedez eta barkatu eragozpenak (Akatsaren kodea:).

Agenda

Eguraldia

Iturria:tiempo.com

Azken 7 egunetako irakurrienak

 

 

 

Azken berriak

Harpidetu zaitez gure buletin irekira!
Astekarko eduki nagusiak, asteko albiste ikusienak, martxan ditugun zozketa eta egitasmoak, asteburuko egitarauen agenda eta askoz gehiago!
Ostiralero zure posta elektronikoan.

Harpidetu

Datuak ondo jaso dira. Eskerrik asko.

Izen-abizenak eta posta elektronikoa sartu behar dira.

Posta elektronikoak ez du formatu zuzena.

Arazo bat gertatu da eta ezin izan da izena eman. Jarri gurekin harremanetan mesedez eta barkatu eragozpenak (Akatsaren kodea:).

  • 943 34 03 30
  • oarsobidasoa@hitza.eus
  • Irun kalea, 8, Errenteria-Orereta 20100
  • Nor gara
  • Argitalpen politika
  • Aniztasun politika
  • Pribatutasun politika
  • Cookieak
Babesleak:
Hasi saioa HITZAkide gisa

Saioa hasten baduzu, HITZAkide izatearen abantailak baliatu ahal izango dituzu.

HITZAkide naiz, baina oraindik ez dut kontua sortu SORTU KONTUA

Zure kontua ongi sortu da.

Hemendik aurrera, zure helbide elektronikoarekin eta pasahitzarekin konektatu ahal zara, HITZAkide izatearen abantaila guztiak baliatzeko.

Sartutako datuak ez dira zuzenak.
Zure kontua berretsi gabe dago.
 
 
 
(Pasahitza ahaztu duzu?)
 
 
SARTU
 
Pasahitz berria ezarri da eta zure helbide elektronikora bidali da.
Sartutako datuak ez dira zuzenak.
 
(Identifikatu)
 
 
 
 
BIDALI
 

Ezagutu HITZAkide izatearen abantailak eta aukeratu HITZAkide izateko gustuko modalitatea

HITZAkide izan nahi dut
Aldatu zure pasahitza
Pasa hitza ondo aldatu da.
 
 
 
 
 
 
 
Aldatu
 
Oraindik ez zara HITZAkide?

Tokiko informazioa profesionaltasunez eta euskaratik, modu librean kontatzea da gure eginkizuna. Horretarako zure ekarpena beharrezkoa da, eta ongi maitatzeko modurik zintzoena da HITZAkide egitea.

Ezagutu HITZAkide izatearen abantailak eta aukeratu HITZAkide izateko gustuko modalitatea.

HITZAkide izan nahi dut

Tokiko informazioa profesionaltasunez eta euskaratik, modu librean kontatzea da gure eginkizuna. Horretarako zure ekarpena beharrezkoa da, eta ongi maitatzeko modurik zintzoena da HITZAkide egitea.