Lezoko eta Pasaiako udal gobernuek datozen hilabeteetan atez ate zaborra jasotzeko sistema plenora eramango dutela jakinarazi dute. Horrela, Lezon hil honetan bertan proposatuko dutela jakinarazi dute, eta Pasaian, berriz, maiatzeko udalbatzarrean. Oiartzunekin batera, sistema hori erabiliko lukete herri horiek.
Lezoko eta Pasaiako plenoek sistema horrekin aurrera egitea erabakitzen badute, 2013ko udaberrian izango da martxan atez atekoa.
Hala iragarri zuten atzo eguerdian Donostiako Miramar jauregian Gipuzkoako 34 udalerritako alkate zein zinegotziek egin zuten agerraldian (Bildu koaliziokoak denak). Euren erabakia herri horietan guztietan atez ateko sistema ezartzea izan dela iragarri zuten.
“Gipuzkoan, zero zabor”
Oiartzunez gain, Hernanin, Usurbilen eta Antzuolan ere martxan dago atez atekoa. Atzo iragarpena egin zuten herriekin batuta, 300.000 gipuzkoarrengana iritsiko litzateke hondakinen sistema hori.
Mikel Biain Oñatiko alkateak eta Ainhoa Zabalo Lezokoak hartu zuten hitza atzoko agerraldian. Biainek esan zuenez, “arazoa” dago egun hondakinekin: “Azken hamarkadetan neurririk gabe sortu dugu zaborra, begiratu gabe nahastu dugu eta pentsatu izan dugu mendiko zulo beltzera botata irtenbidea zela”.
Prozedura horrekin kutsadura sortu dela gaineratu zuen Biainek, eta Gipuzkoa “degradatu” dela.
Horrela, aurreko legegintzaldian arazo horri aurre egiteko errauste planta bat proposatu zuten irtenbide gisa. Biainek adierazi zuenez, hori “gezurra” da: “Gas kutsakorren isurketak botako lituzke horrek. Gainera, zabortegia beharko luke, hondakin arriskutsuenak jasotzeko”.
Hondakinen arazoa konpontzeko prest daudela esan zuen oñatiarrak: “Guk sortutako arazoa konpondu behar dugu”. Herritarrengan «sinesten» dutela adierazi zuen, eta eurekin batera urratsak emango dituztela zaborra murrizten, berrerabiltzen eta birziklatzen.
Herritarrengan sinesteko argudioak plazaratu zituen Biainek: “Gipuzkoa kooperatiben sehaska da, industria sare oso ona daukagu, euskara desagertzeari stop esan diogu… Gipuzkoarrak aberats sentitzen gara, gauzak ongi egiten jakin izan dugulako”.
Egungo sistemaren porrota
Ainhoa Zabalo Lezoko alkateak birziklagarriak diren hondakinen kopurua (%90) nabarmendu zuen: “Orain arte %25 birziklatzen da soilik. Datu horretan ikusten da orain artekoak huts egin duela, eta guk buelta eman nahi diogu horri”.
Horregatik, “mankomunitateen laguntzarekin”, konposta egiteko kanpaina abiaraziko dutela iragarri du —Bergara eta Arrasate artean konposta egiteko planta
eraikiko dute, baita beste hainbat lekutan ere—, “eta gizarte zentzudunek egiten duten bezala”, atez atekoa abiaraziko dutela. Izan ere, uste dute hori dela zaborra biltzeko sistemarik eraginkorrena. “Bosgarren edukiontzia duten hiri eta herri batzuetan, eta Europaz ari gara, birziklapenaren kopurua ez da iristen %35era, kasurik onenean”, nabarmendu zuen Biainek.
Zabor bilketa mota horrekin “Gipuzkoa eraldatu” nahi dutela adierazi zuen Zabalok, eta horretarako sukaldean “ohitura aldaketa txiki bat” egitea besterik egin behar ez dela. Gaur bertan hasiko dira plenoetara sistema berria ezartzeko proposamenak eramaten. Legorretan izango da hori, eta hortik hasita (eta jadanik erabiltzen duten herriekin batera), “Gipuzkoa zero zaborreko lurraldea” bilakatu nahi dute, “bihartik hasita”.
Hasiera batean 34 udalerri badira ere, etorkizunean gehiago izan daitezkeela ez zuten baztertu.