Euskarak aurtengo bere egunean ez du zer ospatu
Euskararen kontrako oldarraldiaren aurrean Irunen mobilizatzeko dei egin dute Irungo euskaltzaleen hainbat eragilek. Hizkuntza politiketan «jauzi bat» behar dela aldarrikatuko dute abenduaren 3an.
Oldarraldiak ez du etenik, eta Euskararen Egunean elkarretaratzera deitu dituzte irundarrak AEK-k, Aitzondo Irungo Euskara Elkarteak, Betti Gottik eta Irunabar Irungo Bertsoaren Bilguneak. Euskararen normalizazio eta biziberritzea lehentasuna izan dadin eskatuko diete erakunde publikoei. Deialdia San Juan plazan finkatu dute, 19:00etan.
Euskarak eta euskaldunek ospakizunerako baliatu beharko zuten abenduaren 3a. Aitzitik, Euskalgintzaren Kontseiluak egindako adierazpenei «ezin» dietela entzungor egin salatu du Beñat Alzaga AEK-ko zuzendariak, eta zerrendatu egin ditu euskararen kontrako azken berriak eta haien aurrean egindako mobilizazioak: «Urriaren 29a, oldarraldi judizialaren kontrako elkarretaratzea, irundarron kontrako enegarren erasoa salatzeko eguna; eta hilaren 9a, ofizialki larrialdi linguistikoan gaudela adierazi zuten eguna».
Euskara «larrialdi linguistiko» baten aurrean dago eta oldarraldi judizialetik harago doala ohartarazi dute Irungo euskalgintzaren eragileek. Euskararen erabilera soziala «ahula» da, hau da, egunerokotasunean %17k erabiltzen dute euskara gehiagotan erdara baino. Datu horren aurrean kezka adierazi dute, egunerokotasunean oso hiztun gutxi dituelako euskarak. «Ahultasun horrek lotura estua du euskararen eta euskararen hiztun komunitatearen estatusarekin» zehaztu dute.
Neurri egokiak, «epe laburrean»
Euskara ofiziala da Hego Euskal Herrian, eta ukatua duela ofizialtasuna Ipar Euskal Herrian eta Nafarroako zati handienean gogoratu dute. Hargatik, egungo joera soziolinguistikoak eta egiturazko arazoak eraldatzeko neurri egokiak «epe laburrean» hartzeko exijitzeko kalera irteteko deia egin dute. Berehala egin ezean, «atzeraldia» etorriko da.
Hizkuntza politikan «jauzi bat» egitea ezinbestekotzat jo dute eta instituzioei dagokiela «ausart jokatzea, adostasun sozialari erreparatzea, eta euskaldunok erdigunean jartzea» adierazi dute. Euskara ofiziala den eremuetan euskararen aldeko hizkuntza politikak «eraisten ari» diren epai sorta gertatzen ari dela salatu dute. Epai hauek, «normalizazio eta biziberritzearen aurkako» oldarraldi judizial gogorrak dira.
Globalizazioaren eragina ere izan dute hizpide, eta ahultasuna areagotu egin duela deitoratu dute. Globalizazioaren eta bizitzaren digitalizazioaren eraginez hizkuntza hegemonikoak are eta hegemonikoagoak dira, hizkuntza minorizatuak are eta zaurgarriagoak diren bitartean.
Dena den, euskara larrialdi linguistikoa bizitzen ari dela esatea ez dela arrangurarako deia esan dute, euskararen normalizazio eta biziberritzea onbideratzeko lehen urratsa emateko modua dela baizik. «Biziberritze eta normalizazio prozesuak guztiok behar gaitu» aldarrikatu dute. Denek batera aldarri hauek ozen oihukatzeko, abenduaren 3an San Juan plazan biltzeko deia errepikatu dute.
