"Erromero makiltxo bat jarri, horri sua eman eta orduan hasten da 'show'-a"
Tatapas Gastrotekako Taliska Victoria Rebuit eta Adur Arrieta arduradunak Hondarribia ordezkatzeko lanetan ariko dira asteburuan Lizarran egingo den nazioarteko lehiaketan.
Kale Nagusiaren eta Apezpiku plazaren artean kokatuta dago Taliska Victoria Rebuit eta Adur Arrieta sukaldariek gidatutako Tatapas Gastroteka. Jatetxea zabaldu eta gutxira irabazi zuten Hondarribiko Erdi Aroko Pintxo Lehiaketa, Arkumea, ogia eta ardoa izenpeko sorkuntza aurkeztuta. Orain, Lizarran (Nafarroa) egingo duten XII. Erdi Aroko Nazioarteko Pintxo eta Tapa Lehiaketan parte hartzea egokitu zaie. Hondarribiko enbaxadore gisa ariko dira sukaldariak gaurtik igandera bitartean.
Nola garatuko da Lizarrako asteburua? Zerbait aurreratu dizuete?
TALISKA VICTORIA REBUIT: Ostiralean [gaur] ongietorri afaria izango dugu parte hartzaile guztiok.
ADUR ARRIETA: Hurrengo egunean [bihar] partaide bakoitzaren harrera taberna ikustera eramango gaituzte. Parte hartu behar dugunoi establezimendu bat egokitu zaigu, eta horrek babestuko gaitu lehiaketan zehar; hau da, euren azpiegitura erabiltzen utziko digute.
REBUIT: Pintxoak egunean bertan taberna horretan prestatu beharko ditugu.
ARRIETA: Cordero, pan y vino [Arkumea, ogia eta ardoa] dastatu nahi duenak taberna horretara jo beharko du, eta han eskatu.
Zortzi pintxoren aurka lehiatuko zarete, irabazteko aukerarik duzuela pentsatzen duzue?
ARRIETA: Egia esan, gainontzekoek prestatu behar dutena begiratu dugu, baina ez diogu arreta gehiegirik jarri. Hondarribiko txapelketara aurkeztea erabaki genuen establezimendua ireki berri genuelako eta gure burua ezagutzera eman nahi genuelako, ez genuen irabazteko helburuarekin egin. Oraingoan ere, Lizarrara joan, lehiatu, eta ondo pasa nahi dugu.
REBUIT: Eta irabazten baldin badugu, are hobeto.
Zein ezaugarri baloratu zuen Hondarribiko epaimahaiak?
ARRIETA: Gehien baloratu zuena zaporea izan zen, gustua, alegia. Arkume arruntarekin egin genuen, baina Gastronomikan arkume latxa probatu eta askoz onagoa dagoela esan behar da. Suabeagoa da, delikatuagoa, gozoagoa. Horrekin egingo dugu oraingoan, eta uste dut ekarpen positiboa egiten diola.
REBUIT: Pintxoa dibertigarria dela uste dugu, eta ardo gozoarekin batera zerbitzatuta, oso ondo dagoela esango nuke. Agian, hobetzeko aukera dago, baina horrela gustatzen zaigu.
ARRIETA: Egia da. Hemen inguruko bi sukaldarik dekorazioa hobetu genezakeela esan ziguten. Pintxoa dastatu ote zuten galdetu nien eta baietz erantzun zidaten, oso ona iruditzen zitzaiela. Beraz, zertarako ukitu dagoeneko ondo dagoena? Esan nahi dut: agian pintxoa hobetu dezakezu, baina aldi berean, zure kontra etor daitekeen zerbait da. Negatiboa ere izan daiteke. Pintxoa gehiago apaintzen saiatzen bagara, nortasuna guztiz gal dezake. Sinpletasun horrek ere zerbait adierazten du, eta ez dut uste Erdi Aroan platerak gehiegi apaintzen zituztenik.
Arkumeaz gain, zein ezaugarri edo berezitasun ditu zuen pintxoak?
REBUIT: Enpanadilla moduko orea egin eta arkumearekin barrubetetzen dugu. Fruitu lehorrekin, abrikotarekin eta mahaspasarekin batera prestatzen dugu arkumea, garai hartan erabiltzen ziren osagaiak direla uste dugulako. Gazia eta gozoa nahasten ditugu pixka bat. Izan ere, ardo gozoarekin batera aurkezten dugu pintxoa. Azkenik, erromero makiltxo bat jartzen diogu, horri sua eman eta orduan hasten da show-a. Garai hartan moskitoak etxeetatik eta tabernetatik aterarazteko kea erabiltzen zuten. Erdi Aroan denak erromero errearen usaina izango zuela imaginatzen dugu.
ARRIETA: Garaiko intsentsua zen. Etxe guztietan tximinia zuten, janaria egurra errez prestatzen zen, ez zegoen gasik… Usaina desatsegina izango zen, eta ziur aski erromeroarekin estaltzen zuten. Garaiko lurrina zen.
REBUIT: Ardoarekin gauza bera gertatzen zen. Gozotasuna ematen zioten ardoaren kalitate txarra estaltzeko. Espezia ezberdinekin nahasten zuten, balioa izugarri handitzen zuelako. Era berean, azukrea botatzen zioten, baina erdi eta goi mailako klaseek soilik egiten zuten hori. Azukrea garai hartan oso garestia zen, eta argi dagoenez ez zegoen behartsuen eskura.
Nolakoa izan zen pintxo honen sorkuntza prozesua? Azken finean, ez zen erraza izango garai hartako osagaiak kontuan hartuta pintxo bat asmatzea.
ARRIETA: Taberna zabaldu genuenean, antolatzaileetako bat [Hondarribiko Erdi Aroko Pintxo Lehiaketakoa] gurekin harremanetan jarri zen, eta parte hartzea interesatzen ote zitzaigun galdetu zigun. Baietz erantzun bezain pronto, pintxoa aurkezteko bi eguneko epea besterik ez zigun eman. Iragarkia prestatzeko argazkiak atera behar zituen eta korrika eta presaka ibili ginen dena prestatzen.
REBUIT: Labean sartzeko denborarik sikiera ez zigun eman argazkia ateratzera etorri zenerako. Pintxoa gordina zegoen! [barrez hasi da].
ARRIETA: Eskerrak bilduta zegoela… Ez genekien nola mugitzen ziren sukaldariak lehiaketa honetan, pintxo modernoagoak edo modu zorrotzagoan, soilik garai hartakoak prestatzen ote zituzten. Eta azkenean, antzinako osagaien alde apustu egitea erabaki genuen.
REBUIT: Praktikotasuna ere bilatu genuen. Hasiberriak ginen, lan mordoa genuen, eta gainera, pintxo honen istorioan sartu ginen. Beraz, pintxo praktikoa, polita eta jateko garaian dibertigarria izatea bilatu genuen. Hasieran, bildotsen saihets-hezurrak pintxoan sartzen genituen, Chupa chups baten modura gelditzen zen. Segur aski Asteburuko ekitaldirako ezingo ditugula 400 saihets-hezur lortu, eta beraz, ezin izango dugula hasieran bezala prestatu. Onartu beharra dago hezurtxoek dibertigarriagoa egiten dutela pintxoa eta jatea errazten dutela. Hala ere, gainontzekoa orain arte bezala egingo dugu, arkume latxa gehituta, eta hori bai, erromero makil are luzeagoa jarriko diogu. Ikusiko dugu sua emateko garaian nola gelditzen den show-a!
PINTXOA
Arkumea, ardoa eta ogia: Arkume latxa fruitu lehorrekin, ogi orean bilduta, hostoak estalia, erromero makiltxoarekin eta ardo gozoarekin batera zerbitzatua.