Euskararen egunean, hartu hatsa
Nahiz eta hil, jarraitzen dugu bestearengan, eta herriak jarraituko badu bizirik, bere oroitzapena, hatsa eta ahala mantendu behar ditu. Gu ez bagaude, bizirik egongo gara gure hatsa kontuan hartzen bada. Oroitzapenak ez dira oroitzapen hutsak, baina bizitzeko eredu eta indar dira bizirik segitzen dugunontzat. Nigan bizirik segitzen dute, era berean, berpizteko itxaropenez hil ziren ene familiako, lagun, adiskide eta ezagunak, oroitzen ditudalako haien hatsak, eta hogeita bi urteren ondoren ere, bizirik segitzen du ene aitak. Bizitzaren miraria horixe baita, hil hurren egonik, hezurrak bizirik irudikatzea etorkizunean; bizitzaren miraria bizia bera da, herioaren itzala gaindituz, berpizten dena.
Hori bera izan zen iragan urriaren 19an Senpereko Larraldeara Juankar Lopez Mugartza poeta iruindarrak Hatsaren poesia-tailerrera ekarri zigun gaia: Greziako bizitzaren miraria eta Lauaxetaren azken oihua. Horren inguruan mintzaldia eman ondoren, nor bederak barneko bizi-hatsa idatzi genuen, poesia-tailerreko parte-hartzaile bakoitzak bere poema idatzi genuen. Azken hatsa arnastu aitzin, hartuko dut hatsa, arnasa, bizia.
Hatsa barneko bizia denez, euskaraz mintzo naiz, batzuetan mutu, gutxitan ozen. Hasieran zen txoria, gero lurra, gero ura, eta ondoren zura, zuhaitza, adarra, hostoa… Loraldi berri bat izan da iragan asteburuan Urrunagan (Urruñan), eta abenduan berri ona datorren ez dakit, baina euskararen egunaren bezperetan idazten dut bihotzez, eta itxaro dut gure bitartez hitz egingo dutela gure ondorengoek, eta hatsa hartuko dutela euskaraz euskarari bizitza ematen segitzeko.
Euskararen egunean hartu arnasa (edo hats hartu) urte osorako, eta eman euskarari behar duen tornuia! Etxeparek duela bost mende hori aldarrikatu zuen inprentaren jaiotzaren garaian, eta duela lau hamarkada, joan den mendean, Lurdes Iriondok kantatu zuena aldarrikatzen dut gaur nik ere bai: Gazte gera gazte eta ez gaude konforme, mundu garbiago bat bizi nahi genduke, gezurraren kontra injustizirik ez, gazte gera gazte ez gaude konforme!
Hainbeste bortizkeriaren erdian anaitasunez eta ahizpatasunez mintzatu nahi nuke, eta Agur Maria abestu ene herriaren alde egiteko, Estitxu kantariaren gisa. Iturri zaharretik ur berria edan nahiko nuke eta izokinaren gisa Bidasoan goiti iturburura joan, ene arbasoak besarkatzeko.
Azken hatsa hartu aitzin, hatsa hartu eta eman nahi nuke oraindik luzaro, Durangoko Azokaz gaindi, hartzea ematea baita. Gure hatsa edo barneko biziaz ohartu eta adierazi nahi nizueke berriro ere euskara dela euskaldun egiten gaituena, eta berezi egiten gaitu barnean dugun horrek. Izan ere, denok dugu altxor bat gure barnean, eta poesia hori kanporatzen duena da poeta, poema-liburuak argitaratu edo ez. Poetikoki bizi dena da benetako poeta, eta ez poema-liburuak urtero argitaratzen dituena. Beraz, denok gara poetak, Auxtin Zamora poeta handiak dioen bezala. ■
