Beñat Muguruzarentzat izango da Jose Antonio Loidi euskara ikerketa beka
'Irungo euskararen historia soziala XX. mendearen hasieran (1.900-1.936)' da ikerketa lanaren izena. Lan soziolinguistikoa izango da eta hamabi hilabetetan burutu beharko du.
Jakinarazi dute nork eta zein lanagatik irabazi duen Jose Antonio Loidi ikerketa beka eta Beñat Muguruza irundarrarentzat izango da. Hain zuzen, Irungo euskararen historia soziala XX. mendearen hasieran (1.900-1.936) da ikerketaren izenburua eta Josu Igiñiz Euskara ordezkariak eman du berria.
Hamazazpigarren edizio honetara bi lan aurkeztu dira eta azkenean Muguruzarena hautatzea erabaki du departamentuak. Igiñizek gogoratu du beka honen asmoa hirian euskarari balioa ematea dela eta balioan jarri nahi izan du Muguruzaren proposamena: “Eta zer hoberik XX. mendearen hasieran hiriko erabilerari buruz ikertzea baino”.
Aurreratu du ziur dela ikerketa bukatzean Irunen euskarari balioa emango dion “lan handia” izango dutela esku artean. Ikerlariak hamabi hilabete izango ditu lana burutzeko eta 9.000 euroko beka da jasoko duena.
Ikerketa
Lana soziolinguistikari lotuta dago eta testuinguru espazio tenporal jakin batean kokatzen da, Irunen XX. mendearen lehen herenean. Muguruzaren arabera, soziolinguistikaren ikuspegitik “bereziki eremu mamitsua da” hainbat arrazoirengatik: bertako hizkuntza gutxitua, euskara, aspalditik hizkuntza nagusia den gaztelaniarekin batera bizi delako hirian.
Horrez gain, Irun hiriak mugako herri izaera izateak “inpaktu handia” izan du hizkuntzen ezagutzen eta erabileran. “XIX. mendean ezarritako aduana eta eraikitako burdinbidea dira adibide argienetako batzuk XX. mendeko beste gertaera batzuek ez zuten lagundu euskararen garapenean”, zehaztu du ikertzaileak.
Aldiz, aurreko mendeko beste gertaera batzuek ez zuten lagundu euskararen garapenean. Horietako batzuk aipatu ditu Muguruzak: 37ko Gerra eta frankismoa eta industriaren garapenak Espainiatik erakarritako migrazio fluxuak; eta gaztelaniaren nagusitasuna sendo ezarri zuten Irunen.

