[Elkarrizketa] “Guk aldarrikatu nahi duguna da politika benetan pertsonok egiten dugula”
Larunbat honetan, Bilbon eta Iruñean manifestatzeko deia egin du bi ofentsiba ardatz izanik Euskal Herriko Gazte Koordinadora Sozialistak (GKS), eta Bidasokoak ere, bat egin du deialdiarekin. Sara Mariezkurrena eta Adrian Ardanuy eskualdeko GKS-ko kideak dira, eta bat egitearen eta antolatzearen helburuez, eta eskualdean jorratzen dituzten lan ildoez aritu dira.
Sara Mariezkurrena eta Adrian Ardanuy, larunbateko manifestazioko kartelarekin. Lehenik, aurreko larunbatean, asanblada irekiak egin zenituzten Irun eta Hondarribian. Zein helbururekin?
Adrian Ardanuy: Jendeak informazioa batetik bestera pasa behar duela uste dugu, ulertzen dugulako burutuko dugun mobilizazioa, mobilizazio jendetsu bat izatea bilatzen dugula. Horregatik, uste dugu langile sektoreko masekin lortu behar dugula komunikazio estu bat. Horregatik, horrelako asanbladek bilatzen dutena da informazio transmisio bat ematea, era berean, ideiak ateratzen baldin badira, eztabaidatu ahal izatea, eta jendeak zein ideia daukan mobilizazioari buruz jakitea. Azken finean, propaganda ariketan saiatu behar gara ez soilik kaleko propaganda itsu bat egiten, baizik eta baita ere jendearekin eseri, hitz egin eta saiatu gure ideiak hoberen transmititzen.
Manifestazioak deitu dituzue urtarrilaren 29erako, Bilbon eta Iruñean. Burgesiaren diktadura gelditu! Ofentsiba ekonomiko eta politikoa borrokatu lemapean. Ofentsiba bi dimentsiotan planteatzen dituzue, zeintzuk dira?
Sara Mariezkurrena: Ikusten dugu bi dimentsiotan aztertu behar dela, bai. Alde batetik, ekonomikoan barnebiltzen dira, batez ere, alderdi materialarekin zerikusia duten gauzak, hau da, oinarrizko materialen garestitzea, baita lan baldintza txarrekin lotutakoak ere, gazteok dugun familiarekiko dependentzia, eta alderdi ekonomikoan lerratu daitezkeen gauzen salaketa. Bestetik, ofentsiba politikoa dago. Ildo honetan, COVID-19aren aitzakiapean gertatu den eskubide eta askatasun zibil eta politikoen urratze hori salatu behar dugu.
Nortzuk dira neurriak hartzen dituzten burges horiek? Eta zein edo zer nolako eragina dute langile klasean?
A.A: Neurri guztiek, neurri errepresibo bezala erantzuten dute. Azken batean bilatzen dutena ez da soilik, adibidez, poliziaren jazarpena, baizik eta beste dimentsioetara pasatzen da, baina hala ere, errepresio bezala edo langilearen emantzipazio ezintasunerako oztopo bezala ulertu behar ditugu. Adibide gisa diot, lanean ematen diren abusuak edo gure erlazionatzeko moduetan, horietan basakeria kapitalistaren fundamentuetan oinarrituak daudela nolabait, eta hori egunerokoan ikusten dugu, bai arlo laboralean, bai genero arloan… Gure erlazionatzeko moduak kapitalismora eta bere basakeriara helduta erantzuten du zalantzarik gabe, eta errepresio konkretu batean eta koiuntura bakoitzean modu batean manifestatzen da. COVID-19aren garaia hasi zenetik, errepresioaren forma eta langileriaren dominazioa, forma ezberdin batean manifestatzen da nahiz eta kontrol guzti hori zerbait estrukturala izan, koiunturak baimentzen diolako burgesiari modu konkretu batera, dominazio konkretu batzuk areagotzea.
Batez ere gazteak pairatzen ari diren pobretzeari ofentsiba egin nahi diozue. Zein da zuen irakurketa honekiko?
S.M: Orokorretik hasita, langile klasea banatuta dago talde desberdinetan, eta guk Gazte Koordinadora Sozialistatik, gazteon problematika lantzen duen antolakunde bat izanik, ikusten dugu gure lana gazteen lan abusuak aipatu ditugun dimentsio hauetan ematen diren desegokitasunak salatzea dela. Egia da ere, langile klase osoan ematen diren arazo edo fenomenoak direla, baina hori, guk zehazki nahi diogu gazteriari interpelatu eta gazteria datorren gauzen protagonista izango den gisan, gazteria mobilizatzeko eta aktibatzeko, eta borroka bat hasteko, orain arte eman diren eta jarraituko duten gauzen aurka antolatzeko.
A.A: Gazteon kriminalizazio bat ematen ari dela ere aipatu nahi dut, burgesiaren ofentsibaren testuinguruan, eta kriminalizazio kanpaina, zehazki, gazte langileon kontra doa. Adibidez, festan ateratzeko moduan. Kale-edan bat izan daitekeelako festan ateratzeko modu konkretu bat zeinetan ez duzun diru asko gastatu behar, eta konkretuki, desaktibatzen dutena da edo eragin errepresiboak dituzten neurriak dira parrandan ateratzeko modu prekario horretan erabiltzen dituztenak jendearen kontra.
Arlo laboralean, gazteok beti ditugu lanpostu okerragoak, edo soldata baxuagoak, eta horrek erantzuten dio estrukturalki burgesiak nahi duena dela etekin ekonomikoa ateratzea. Aldi berean, gazteongan erraztasun gehiagorekin eragin nahi dute, gerora, epe luzean, helduagoak garenean, langile otzanak izateko.
Alderdi politikoek eta komunikabide nagusiek, COVID-19a etsai nagusi bilakatu nahi dutela azaldu duzue. Baina zuen ustez horren atzean burgesiaren ofentsiba ekonomiko eta politikoa dago. Zein da, zuen ustez, burgesiaren asmoa, bada?
A.A: Burgesiaren benetako asmoa ofentsiba konkretu honetan etekin gehiago ateratzea edo bere boterea ezartzea da, zeren krisi kapitalistaren garaian gaude, eta zenbait mugimendu sozial nahiz politiko izan daitezkeenak mehatxu bat dira burgesiarentzat. Ikusita zein koiuntura eman den, ikusi dute beren dominazio estrukturala aurrera eraman ahal izateko eta mantentzeko tesitura ezin hobea agertu zaiela, eta aprobetxatu egin dute hori egiteko.
S.M: Gure azpilemek esaten duten bezala, ikusten dugu politikari profesionalen fartsatik at antolatu behar garela aipatu dituzun [Adrian Ardanuyk] elementuekin. Guztiek bat egiten dutela uste dugu eta antzerkia dela, hau da, gobernuan erabakitzen diren neurriak aplikatzen dira langile klasearen aurka, eta hedabideek hau normalizatzen dute orden burges bat mantenduz. Gazteria kriminalizatzen dute, eta azkenean, langile klase guztia kriminalizatuta badago, gazteria ere bai. Bestalde, enpresari handiek pobrezia sortzen dute eta politikari profesionalek egiten duten bakarra da hau kudeatu. Guztiak daude konektatuta nahiz eta agian instituzio edo talde desberdin moduan nahi dituzten plazaratu, baina azken batean, guztiak daude lerratuta langile klasearen menpekotasuna bermatzera eta antolakuntza antagonista bat oztopatzera.
Kapitalismoa krisian dagoela diozue, oraintxe bertan zein da horri aurre egiteko gakoa?
S.M: Manifestazioarekin zuzenki lotuta, alde batetik, gazteriak bizi dituen arazoak salatu behar ditugu, eta honekin batera ere, ematen ari den indar korrelazio batean erakutsi gu ez garela borrokatzen dabiltzan batzuk, baizik eta mobilizazio ziklo bat hasi dela, erakutsi mugitzen garela, geroz eta gehiago garela eta askoz gehiago mugitzen ari garela. Badakigu manifestazio honekin ez dugula lortuko lege bat deuseztatzea edo dena delakoa, baina ari gara bermatzen sozialismoa ezartzeko baldintzen baimentze bat. Jendeak honen berri izango duelako, eta elkartasuna antola daitekeelako. Gauzak askoz gordinagoak ikusten diren garai honetan, jendeak grina gehiago izan dezake, eta beraz, antolakuntza hori modu askoz zuzenagoan ikus dezake.
A.A: Ez da epe motzeko helburuak dituen manifestazio bat, epe luzean eman beharko diren urratsen planteamendua baizik. Indar metaketa ezin da egun batean lortu, masen borroka beharrezkoa da, eta horregatik horrelako mobilizazioetan langile sektorearen masa zabaletara iristea planteatzen da. Ezinbestekoa dira horrelako mobilizazioak: ezartzen dituzten planteamenduak dira gure eskubideen aldeko borroka luzea dela, eta ez dela egun batekoa. Horregatik, ezinbestekoa da indar metaketa geroz eta gehiago garatzea. Ulertuta baita ere, proletalgoaren intentzioa izan behar dela botere efektibo bat lortzea.
Antolatzea beharrezkoa dela diozue.
S.M: Antolatzea beharrezkoa ikusten dugu, bai. Batzuetan jendeak pentsa dezake, ‘zer proposatzen duzue?’. ‘Gauza asko salatzen dituzue eta gero zein da zuen proposamena?’. Gure proposamena da antolatzea. Antolatze honekin esan nahi duguna da egunerokotasunean lan egitea. Agian imajinario sozialean dago bat-batean egun batean adosten dela matxinada bat, eta horrekin langile klaseak edo azpiratuak izan direnak boterea lortzen dutela. Baina gaur egun, antolakuntzaren beharra dugu eta antolakuntza hau egunero ematen da, bakoitzak ahal duen konpromiso mailarekin baina lan konstantea izan behar du, egunerokoan aipatu dugun botere hori lortzeko.
A.A: Oraintxe bertan bizi dugun gizartean ikusten da politika ikusten dela bakarrik parlamentarismoa bezala, hau da, talde gorria eta urdina daude, botoak haien artean banatzen dituzte eta hor gertatzen dena eta ematen diren diskurtsoak dira real politik. Baina gero beste guztia ez da politika efektiboa. Guk aldarrikatu nahi duguna da politika benetan pertsonok egiten dugula, denok garela animali politikoak eta hori justifikatzen duela gure kabuz nolabait politika propio bat garatzea. Hala, jendeak ikustea politika ez dela bakarrik parlamentuan gertatzen dena. Botere efektiboa kaleetan dago, langile klasearen bermaketa politikoa lortu behar da. Horretarako, ezinbestekoa da formakuntza politikoa garatzea.
Zein lanketa egiten zabiltzate Bidasoko GKSn?
S.M: Iazko urte politikoa uztartuz hasiko naiz. COVID-19 testuinguruan landu genituen askatasun politiko eta zibilen salaketa eta honen aldeko borroka, beste gauza guztien artean, eta ikusten dugunez egoera honek jarraitzen duela gaur egun, guk ere eskualdean kontrol soziala, askatasun politiko eta hemen gertatzen diren hainbat gai landu nahi genituen urte honetan. Orduan, duela hilabete bat edo, atera genuen idatzi bat aurten landuko genituen zutabeak azalduz. Lehenengo blokea izango litzateke, hemen aurrera eramaten den kontrol soziala baina gehien bat kamerei lotutakoa, hau da, Irungo Mosku auzoan kamara batzuk jarri zituzten eta horrek ez du segurtasuna bermatu. Hartu dute aitzaki kriminalitatea igo dela neurri hauek aurrera eramateko, azken finean oinarrian kontrol soziala dagoelarik eta hori ikusi delarik aipatu dudan neurri horiekin. Baliagarriak ez dira izan eta gainera kamera gehiago jarri dituzte.
Beste alde batetik, jorratu nahi genituen alderdi politikoen batasuna zeren nahiz eta bata bestearen aurka aritu, neurri hauek onartu dituzten modua da guztiek unanimetasunean baietz esatea, eta guztiek baietz esatea. Gainera, lehen aipatu dugun berdinarekin, pixka bat politikari profesionalen fartsari buruz esandakoa berreskuratu nahi dut eta guztiak berdinak direla errepikatu, denek berdina onartzen amaitzen dutelako.
Azkeneko blokea, hemen Bidasoan azkenaldian garrantzia hartu duen gai bat da. Iaz 7 migratzaile hil ziren hemen, eta orduan, migratzaileekin eta diskurtso arrazistarekin lotura duen bloke bat landu nahi genuen. Kriminalitatearekin lotuta ere, baliatzen dira diskurtso arrazistak talde batzuk seinalatzeko eta beste batzuk ez, ez hainbeste haien kriminalitatearen joeragatik, baizik eta arraza bateri atxikitzeko kriminalitate pertsonalitate hori, errotik izango balute bezala haiek errudun bilakatzeko, eta jendeak arrazakeria hori intrintseko izateko.
